Adherencia: adhesio, conjuntio, onis.

Adherente: adhaerens, tis

Aguja: acus, us. Enhebrar una aguja, acum filo instruere. Bordar de aguja, opus acu pingere

Antiguo: adj. antiquus, priscus, pristinus, vetustus; vetus, eris

Arte: ars, disciplina, ae; pl. artes, artes. Artes mecánicas, mechanicae artes. Artes liberales, ingenuae, liberales artes

Artesano: artifex, opifex,icis; faber, bri

Artista: El que estudia artes, liberalium artium studiosus auditor

Atril: libri pluteus, ei

Badana: ovina pellis concinnata

Becerro: vitulus, i, juvencus, i. Su piel curtida, vitulinum corium

Bibliotecario: bibliotechae praefectus, librarius custos, odis. Custodio de los libros y manuscritos en los scriptorium de los monasterios medievales, Armarius

Bollón: clavus aurato aut argenteo capite

Bramante: cannabinum filum crasum

Bruñidor: ferrum, lapis laevigando deserviens. El que bruñe, laevigator, politor, oris

Bruñir: laevigo, polio

Cabezada: capistrum, tri, n.

Cadeneta: Punto de cadeneta catenula acupicta

Cajista: typorum ordinator, oris

Caña: De escritura, Calamus

Cintilla: cinctorium

Cizalla: ramentum, i, n

Cofia: calantica

Cola: Sustancia crasa para pegar algo, gluten, Inis

Comunidad: communitas

Coser: suo, sutum, sarcio

Costura: sartura, sarcimen

Cuadernillo: codex, icis; De cinco pliegos, scapus

Cuero: corium

Chifla: Instrumento de Encuadernador, libraria dolabella, ae

Chiflar: Adelgazar los encuadernadores las pieles, pelles dolare

Desvirar: soleas scalpro circumcidere, calceos elimare

Devocionario: sacrarum precum libellus

Documento: documentum, praeceptum, exemplum

Dorado: De color de oro, deauratus

Doratura: auratura

Dorar: deaurare, auro illinere, aurum superinducere, auro integere

Encuadernación: Librorum compactio, onis.

Encuadernador*1: Librorum concinnator ,oris.

Encuadernar: Libros concinnare, compingere

Engrudar: conglutinare, glutinare

Enlazar: necto, is nexui, nexum, connecto, ligo, vincio

Escribir: scribo,is, psi, ptum, ere conscribo litteris committo. Un libro escrito en griego liber graece confectus

Grabar: Grabar alguna cosa en oro, aliquid in auro fingere

Guillotina: patibulum ubi obtruncatur caput

Hierro: Marcar a Hierro, notam candenti ferro inurere

Hilo: filum

Hora: El Libro en que esta el oficio de Nuestra Señora, sacrarum horarum libellus

Iluminador: De libros y pinturas, coloribus ornans

Imprenta: typographia, ae. La Oficina, officina typographica

Imprimir: Imprimir un libro. Librum prelo excudere, typis mandare

Ingenio: machinamentum, i

Intitular: Este libro se titula. hic liber inscribitur Laelius

Jaspeado: variegatus, jaspidem segmentatus

Jaspear: jaspideum colorem inducere

Libraco: depicabillis liber

Libre: liber*2

Librería: taberna libraria

Librero: bibliopola, ae

Libreta: panis libra

Librillo: breviculus

Libro: liber*2

Litografía: lapidibus insculpendi ars, artis

Lomera: jumenti armo aptatum lorum

Lomo*3: armus, Lomo de un libro, umbilicus voluminis

Maestro: magister,tri; praeceptor, doctor , moderator

Misterio: mysterium, Hacer misterio de alguna cosa, rem parvam magni facere

Oficio: officium; Santo Oficio, inquisitionis sactum tribunal, vel fidei

Papel: papyrus

Papelería: inordinata chartarum multitudo, inis

Papelero: chartarum opifex, icis

Papelista: scriptorum libellorum peritus

Plegadera: instrumentum ad plicandum

Plegar: plico, as, avi

Prensa: prelum; De imprenta, prelum typographicum. Dar un libro a la prensa, librum in vulgus edere, typis mandare

Prensado: pannorum expolitio preli ope

Prensista: in officina typographica prelum cudendo premens, tis

Redondear: rotundare

Sermonario: Libro de Sermones, concionum liber, bri

Tinta: pigmentum; De escribir, atramentum

Tintero: atramentarium, i

Notas:

*1 La palabra encuadernador conformaba una amplia variedad de sintagmas que el artesano solía grabar, al concluir su obra, a modo de firma. Este sintagma se formaba anteponiendo el nombre propio con las palabras: ligator, ligathor, colligator, compactor librorum, artifex compacturae, bibliopegus, cocinnator librorum, …me ligavit, alligatus est ab…, …ligathor, ob laudem Christi librum hunc recte ligavit, per me… illigata in…(Los estilos de Encuadernación – Jose Luis Checa Cremades).

*2 En el primer post de este blog se encuentra una Cita de Antonio Santoni Rugiu sobre el paralelismo de las palabras Libro y Libre.

*3 Es muy interesante el nombre que recibe el lomo de los libros en latín «ombligo del volumen» ya que denota que esta área es el origen de toda encuadernación, y practicamente, el punto de partida de el resto de las operaciones ligatorias.